Naar: overzicht van alle publicaties
Na de publicatie van De Duitsche inval in Limburg – Augustus-October 1914 vonden we ook een zeldzaam exemplaar van een ander oorlogsboek van Jan Paquay, ditmaal geschreven in samenwerking met zijn ambtsgenoot, priester ridder Paul de Corswarem, tijdens de oorlog kapelaan aan de Tongerse basiliek. Het is “Tongeren
gedurende de Duitsche bezetting 1914-1918”. Anders dan het eerstgenoemde boek van Jan Paquay, handelt dit boek uitsluitend over de stad Tongeren en omgeving, en niet alleen over de eerste oorlogsmaanden, maar over de ganse Eerste Wereldoorlog. Van dat boek nam Jan Paquay de invasie en het eerste oorlogsjaar voor zijn rekening, terwijl Paul de Corswarem de jaren 1916-1918 beschreef. Net zoals het eerste boek is ook dit zeer gedetailleerd, met veel voetnoten en zeldzame foto’s.
Het is zonder twijfel de voornaamste studie die over dat onderwerp ooit geschreven werd. Het kon ook moeilijk anders: de auteurs waren allebei “bevoorrechte getuigen”: Jan Paquay als doctor in de geschiedenis en lid van de bisschoppelijke commissie die na de oorlog de rapporten van alle pastoors moest coördineren; Paul de Corswarem als doctor in de theologie en kapelaan aan de Tongerse O.L.Vrouwbasiliek. Wij hebben ons niet beperkt tot een louter weergeven van de oude teksten. Integendeel: we geven een meerwaarde aan het boek uit 1920 door biografische hoofdstukken over de beide auteurs en door het opnemen van andere bronnen over de Eerste Wereldoorlog in Tongeren. We denken aan het rapport dat verscheen in het “Davidsfonds-oorlogsboek”, aan het tweedelige “De Eerste Wereldoorlog in Limburg – Verslagen” door de provincieambtenaren Verhelst en Van Laere, aan de officiële rapporten van de Belgische regering over de Duitse gruweldaden gepleegd tijdens de invasie en de oorlog, en zo meer. Die bijkomende rapporten laten toe de verschillende versies met mekaar te vergelijken en te toetsen op waarachtigheid en bovendien hier en daar belangrijke details toe te voegen aan het oorspronkelijke boek.
Dat alles bij mekaar maakt dit boek tot een uitstekende inleiding op een stuk woelige geschiedenis van Tongeren – oudste stad van België – tijdens de Eerste Wereldoorlog, waaraan geen enkele Limburger met historische interesse kan voorbijgaan.
Colofon:
Paquay, Jan-Berchmans & de Corswarem, (ridder) Paul: “Tongeren gedurende de Duitsche bezetting, 1914-1918”; gedrukt bij Collée te Tongeren, 1919; (392 pag.)
Uitgebreide heruitgave 2008: Mertens, Kamiel (redacteur): “Tongeren gedurende de Duitsche bezetting 1914-1918” uitgever Studium Generale vzw, Balen, 2008; 272 pag.; formaat A4, geïllustreerd; softcover gelijmd.
ISBN: 978-90-76967-28-8
Meer informatie: Tongeren gedurende de Duitsche bezetting