Minderbroeder Hilarion Thans o.f.m. in de Groote Oorlog

Naar: overzicht van alle publicaties

Pater Hilarion Thans (geboren in Maastricht, 12 januari 1884) studeerde bij de Minderbroeders in Lokeren en trad bij hen in anno 1902. Toen op 4 augustus 1914 de Duitsers binnenvielen in ons land, verbleef hij in het Franciscanerklooster in Mechelen. Enkele dagen later sloegen alle inwoners in paniek op de vlucht, paters incluis. Terugkeer en weer op de loop, en weer opnieuw… Hilarion beschrijft niet zonder zelfspot het gedrag van de bevolking en de bombardementen die Mechelen toen grotendeels verwoest hebben (zijn boek “Onder de wolk”).
Na omzwervingen komen de paters terecht in hun klooster te Rekem. Hilarion Thans, dichter en schrijver, pleegt enkele aangrijpende gedichten ‘L’Attente en België’s Kruisweg). Daarin staan dingen die de Duitsers niet leuk vinden en zij plannen hem aan te houden en in Duitsland in een kamp te stoppen. Hij werd gewaarschuwd en vlucht eind december 1916 naar het neutrale Nederland: door een rioolbuis (in Smeermaas, aan de grens), onder de “dodendraad “kruipt hij tot in de Maas en zwemt verder naar de vrijheid. Hij wil als vrijwilliger-brancardier bij het Belgisch leger achter de IJzer. Dus eerst naar Engeland, waar hij geregistreerd wordt; vervolgens naar Calais en het Belgisch trainingskamp Auvour. Daar krijgt hij summiere militaire training en opleiding brancardier-ziekendiener. In maart 1917 wordt hij aangesteld als verpleger in het Belgisch fronthospitaal Cabour bij Adinkerke. De walgelijkste jobs worden zijn deel, de confrontatie met de afzichtelijkste wonden doet hem kokhalzen, maar hij houdt stand en verdient ten slotte het vertrouwen en de achting van de patiënten en het personeel. De religieuzen, priester, broeders en paters, die als brancardier-ziekendiener in het hospitaal werken, hebben een nog zwaarder leven dan het burgerpersoneel, precies door hun kerkelijke/kloosterlijke verplichtingen.
Na anderhalf jaar wordt Hilarion Thans benoemd tot waarnemend aalmoezenier in een krijgshospitaal in Calais. Pas eind 1919 wordt hij gedemobiliseerd en keert terug naar zijn klooster in Rekem, waar hij weer leraar wordt aan het Franciscaner college. Over zijn vlucht en werken in een fronthospitaal schrijft hij in 1921: “Mijn oorlog”.
Beide boeken geven een ongewone schildering van de oorlog waarover wij de jongste jaren zoveel te horen en te zien krijgen. Zijn verhaal is dikwijls rauw en pakkend, het grijpt u naar de keel en doet u rillen.
Geen oorlogsdagboek als de andere!

Colofon:
Mertens, Kamiel (redacteur): “Minderbroeder Hilarion Thans o.f.m. in de Groote Oorlog – Compilatie van zijn getuigenissen”; (bevat L’attente (met vertaling), België’s Kruisweg, Onder de wolk en Mijn oorlog); Balen, Studium Generale vzw, 2015; ±430.pag., formaat A4; illustraties, softcover – gelijmd. ISBN.978.90.76967.55.4

Meer informatie: Minderbroeder Hilarion Thans o.f.m. in de Groote Oorlog