Naar: overzicht van alle publicaties
Eerder bij toeval ontdekten wij in het archief van het Museum van het Kamp van Beverlo een knipselmap met een aantal afleveringen van het vervolgverhaal “De Duitsche inval in Limburg”, in 1919 (?) verschenen in het toenmalige “Limburgsch Weekblad”. Helaas was de reeks niet compleet, er ontbraken enkele afleveringen. Helaas, want de lezing ervan deed ons opkijken: zelden zagen we een zo gedetailleerd en gedocumenteerd relaas over de maanden augustus tot oktober 1914 in Limburg. Nogmaals helaas, want de reeks was bovendien anoniem.
Pas veel later ontdekten wij, weer bij toeval, dat in de Koninklijke Bibliotheek in Brussel een oud boek bewaard werd met dezelfde titel, van de auteur Jan Paquay, die ons totaal onbekend was. Het werd in 1920 gemaakt door drukkerij Smets in Hasselt. Na enig opzoekwerk konden wij die auteur identificeren, het was voorwaar niet de eerste de beste: een priester, pastoor-deken van Bilzen, én doctor in de geschiedenis. Die details verklaarden waarom het relaas zo minutieus gedetailleerd was en van vele voetnoten voorzien. De man in kwestie was een tijdsgetuige met een wetenschappelijke vorming en de objectieve houding van de navorser: alle details werden gecontroleerd en gedocumenteerd. Elke stad, elk dorp, elke wijk in Limburg waar de Duitse troepen doorgedrongen waren, werd dag-na-dag, zelfs uur-na-uur beschreven met naam en toenaam van de legereenheden en de bevelhebbers. Zelden zagen we zulke gedetailleerde en gedocumenteerde studie over Limburg tijdens de Duitse invasie van 1914. Vermits wij de voorbije jaren reeds één en ander gepubliceerd hebben over de beide wereldoorlogen in de provincie Antwerpen en wij op zoek waren naar een degelijk werk over Limburg tijdens de Eerste Wereldoorlog, kwam dit boek als geroepen.
Niet alleen de Koninklijke Bibliotheek in Brussel, ook de Stadsbibliotheek van Antwerpen bleek een exemplaar van het boek uit 1920 te bezitten. Daar was de directie zo vriendelijk het ganse boek voor ons te laten scannen zodat we de ontbrekende pagina’s konden overnemen. Wij wilden ons niet beperken tot een loutere herdruk van het boek uit 1920, maar het een toegevoegde waarde geven door enkele inleidende hoofdstukken, enerzijds over de Eerste Wereldoorlog in België (als oriëntatiepunt), anderzijds over de auteur Jan Paquay: we zochten alle beschikbare informatie over hem bijeen en distilleerden daaruit een biografisch
hoofdstuk. In bijlage hebben we bovendien een uitvoerige bibliografie opgenomen, zowel van de auteur als van de werken die in het boek geciteerd worden. Een andere bijlage is de “concordantietabel”: de lijst van oude plaatsnamen met hun “vertaling” naar 2007. Tenslotte zochten we in onze uitgebreide bibliotheek over de Eerste Wereldoorlog naar heel specifieke foto’s over de oorlog in Limburg en hebben daaruit een honderdtal exclusieve beelden geselecteerd, mét toelichting.
Dat alles bij mekaar maakt dit boek tot een uitstekende inleiding op een stuk woelige geschiedenis van Limburg in 1914, waaraan geen enkele Limburger met historische interesse kan aan voorbijgaan…
Colofon: Paquay, Jan-Berchmans: “De Duitsche inval in Limburg – Augustus-October 1914”; Mengelwerk in 36 afleveringen in het “Limburgs Weekblad” (1919?); tevens in boekvorm bij drukkerij Armand Smets in Hasselt, 1920; (72 pag.)
Uitgebreide heruitgave 2007: Mertens, Kamiel (redacteur): “De Duitsche inval in Limburg – Augustus-October 1914”; Studium Generale vzw, Balen, 2007; 258 pag; formaat A4, ± 100 illustraties; softcover gelijmd.
ISBN: 978-90-76967-24-0
Meer informatie: De Duitsche inval in Limburg Augustus-October 1914